strona główna    linki    forum    kontakt   
   M A Ł A     E N C Y K L O P E D I A     K U L T U R Y     A N T Y C Z N E J


W y p r a w a
p o z n a j e m y     d z i e ń     p o     d n i u


Ilirowie - ogólna nazwa dla indoeuropejskich plemion, zamieszkujących w starożytności pn.-zach. Bałkany i wsch. Alpy. Wykształceni prawdopodobnie na starszym podlożu miejscowym, archeol. Uchwytni już od XI-X w.p.n.e.; przyjmuje się ich łączność ze wsch. Częścią kręgu halsztackiego. Podstawę gosp. I. Stanowiło rolnictwo i hodowla oraz rozwinięte górnictwo i obróbka metali. Od VIII-VII w. P.n.e. dochodzi do przemian społ.-gosp. Powstały liczne osiedla warowne, a wielkie, bogato wyposażone cmentażyska kurhanowe potwierdzają wydzielenie się wodzów i arystokracji plemiennej. Plemiona I. Nad Adriatykiem utrzymywały kontakty z gr. Koloniami. Początkowo wyksztalciły się u I. Federacje plemienne, od V w. P.n.e. - pierwsze krótkotrwałe królestwa, a w III w. P.n.e. państewka o charakterze niewolniczym. Od 168 p.n.e. plemiona I. Zaczęłypopadać w zależność od Rzymu ulegając silnej romanizacji. Od I w. P.n.e. do IV w. N.e. duża część terytorium I. Stanowiła rzymską prowincję Ilirię. W VI w. Obszar ten zasiedlili Słowianie, tworząc szereg państewek. Kontakty I. ze Słowianami widoczne w VII-V w. P.n.e. związane są z bursztynowym szlakiem. W kulturze łuż. Występowały wówczas liczne importy metalowe, tzw. wschodnioalpejskie oraz szklane paciorki. Przyjmuje się oddziaływania I. w zakresie wierzeń religijnych (obrządek szkieletowy na Górnym Śląsku). Dyskusyjna jest hipoteza infiltracji I. na teren kultury łuż., wysuwana w oparciu o dane antropologiczne i językowe (nazwy rzek: Drawa, Drwęca, Noteć, Ina, Sawa. Kontakty tego rodzajumogą sięgać jeszcze fazy wspólnoty indoeurop.; dla czasów późniejszych mogą być albo wynikiem sąsiedztwa obu grup językowych albo też stanowią ślad substratu wenetyjskiego w Obrębie Prasłowiańszczyzny.

Illiria (Illyris, Illyricum, Illyria) kraj położony na wschodnim wybrzeżu Morza Adriatyckiego. W północnej części I. powstało w r. 380 p.n.e. samodzielne państwo pod nazwą Illyricum, które zostało w r. 168 p.n.e. podbite przez wojska L. Aniciusa i weszło w skład prowincji rzyskiej. Kraj zamieszkiwały głównie plemiona pochodzenia trackiego: Japydowie, Liburnowie i Dalmaci. Ważniejsze miasta: Arupium, Senia, Iader, Salona, Skodra. Ważniejsze rzeki: Genusus, Apsos, Aoos. W pobliżu wybrzeży leżały wyspy znane z upraw winnic i oliwek, jak: Arba, Curicta, Apsyrtydy i in. Za panowania Tyberiusza stolicą prowincji rzymskiej I., zwanej Dalmatia, i Illyricum była Salona. W czasach późnego cesarstwa nazwa Illyricum obejmowała szereg krajów, jak: Dalmacja, Panonnia, Moezja i Dacia.

Bośnia, kraina w środkowej części PLW. Bałkańskiego, obejmująca początkowo tylko dorzecze górnej rz. Bosny, później także żupę i miasto Sol (dziś Tuzla) oraz okręgi: Travunja, Zahumlje i Paganija. B. w starożytności zamieszkiwały plemiona Ilirów, Traków i Celtów. Po podboju przez Rzymian znaczna część ludności została zromanizowana. W III-V w. Pustoszyły Bośnię różne ludy barbarzyńskie, w VI/VII w. teren ten zostal opanowany przez Słowian. W X w. konstantyn Porfirogeneta wymienił Bośnię jako część Serbii. Pod koniec X w. Bośnia została opanowana przez królestwo chorw. i przejściowo przez Bułgarię, a po jej upadku w pocz. XI w. została przyłączona do państwa Zety (Duklja). W XII w. była obiektem sporu między Bizancjum a Węgrami, którzy ostatecznie umocnili w Bośni swoje wpływy.

Mała encyklopedia kultury antycznej



 o piramidach

O R G A N I Z A T O R


S P O N S O R Z Y





S P O N S O R
W Y S T A W Y   Z D J Ę Ć


W S P Ó Ł P R A C A

Zdjęcia użyte w projekcie serwisie umieszczono dzięki uprzejmości portalu Piramida Sunca